TOOLBOX

Fijn dat je een kijkje neemt in deze toolbox! Hier zie je voorbeelden van oefenigen uit diverse jongerenwerkingen a.d.h.v. een korte beschrijving van de activiteit en een beknopte duiding bij elk kernwoord, ter inspiratie!

We nodigen je ook uit om voorbeelden op te sturen naar deze toolbox om elkaar verder te inspireren!

Feel-good-collage maken

Allerlei dingen verzamelen uit tijdschriften die je een goed gevoel geven en deze samenbrengen tot een collage. Voorzie veel tijdschriften (verschillende soorten), grote papieren, scharen, lijm, stiften,...

Opgestuurd door: HOMAAR

  • Praktisch: beeldend aan de slag
  • Reflectief: stilstaan bij wat jou een goed  gevoel geeft
  • Oriënterend: teasen van verlangen
  • Verbindend: verbinding met jezelf, je eigen behoeften. Verbinding met de ander: door aan de hand van de collages samen in gesprek te gaan is er ook ruimte voor (h)erkenning en het delen van ervaringen.
  • Eigenaarschap: door bewustwording van eigen verlangens, behoeften,… en hoe je deze wil vormgeven. Je bent volledig vrij in hoe je de collage aanpakt (hoe groot of hoe minimaal)

Droomoefening

‘Stel binnen 10 jaar en stel dat er dan niets of niemand jou in iets tegenhoudt, ook niet financieel. Stel dat je volledig leeft en werkt vanuit jouw kracht, dat heel jouw omgeving klopt rond jou’. Waar zou je zijn, wat zou je doen, wat zou je voelen en wie zou in jouw omgeving zijn, … . De begeleiders/andere jongeren kunnen vragen stellen over die droom-werkelijkheid vanuit een nieuwsgierigheid zodat ze het hele verhaal als een film voor zich zien.  En terwijl de jongere vertelt over die droom-werkelijkheid, kan je samen met hem/haar onderliggende behoeften linken aan het verhaal. Deze behoeften helder hebben kan een stap verder zijn in het persoonlijk proces van de jongere om keuzes te maken die trouw zijn aan zichzelf.  Slotvraag: wat zou een 1ste (klein of grote) stap kunnen zijn in de richting van die droom?

Om je droombeeld mee te nemen naar het dagelijks leven: druk je droom uit in een creatieve vorm (beeld, tekening, foto, filmpje, muziekexpressie, …)

Opgestuurd door: THE FUTURE GENERATION

    • Praktisch: visualisatie- en expressie-oefening

    • Reflectief: stilstaan bij de toekomst

    • Oriënterend: zicht krijgen op onderliggende behoeftes

    • Verbindend: verbinding met jezelf, met je eigen behoeften. En verbinding met de ander: door je droom te delen met anderen, stel je jezelf raakbaar op en is er ruimte voor (h)erkenning.

    • Eigenaarschap: door bewustwording van eigen behoeften,… voel je een innerlijke drive, een beweging. De beweging stimuleer je door de jongere een 1ste concrete stap te laten formulieren. Droom meenemen naar het dagelijks leven door droom in creatief beeld uit te drukken.

    Moestuin

    We gaan samen met de jongeren aan de slag in de moestuin. Bij de start wordt er verteld wat onze gezamenlijke opdracht is (bv. groenten oogsten, planten,...). Samen bekijken we wie wat op zich wil nemen. Dit is een belangrijk deel van dit moment. Er wordt stilgestaan bij de mogelijkheden (vaardigheden, draagkracht,...) van elk, net zoals bij de noden. Doorheen de gehele activiteit nemen de begeleiders een houding aan van enthousiasmeren en stimuleren, meer dan van leiding nemen.  Het is een alertheid voor de kleine signalen die jongeren geven zodanig je er op kan inspelen (bv. opgeven, over zijn grens gaan, niet weten wat er nog dient te gebeuren,...) en voor het aanspreken van het potentieel van iedere jongere (bv. fysiek strekt, leiderschap, oog voor detail, zorg voor de ander,...). Zaken die je opmerkt kunnen worden teruggeven en kunnen aanleiding geven tot een gesprek. Indien gewenst kan er nadien een groepsgesprek volgen waarbij er gesproken wordt over de verschillende rollen die ieder heeft opgenomen.

      • Praktisch: samen actief bezig zijn in de buitenlucht (werken in de natuur is op zich emotieregulerend)
      • Reflectief: stilstaan bij fysieke vaardigheden en grenzen, bij groepsdynamische processen, bij de eigen noden/mogelijkheden om een opdracht tot een goed einde te brengen (nabijheid, structuur/duidelijkheid/voorspelbaarheid, verantwoordelijkheidsgevoel,...)
      • Oriënterend: ontdekken van de eigen vaardigheden (sociaal, leiderschap, initiatief name, fysiek werk,...) en van dingen die je plezier/energie geven
      • Eigenaarschap: het is aan de jongeren om dicht bij zichzelf te blijven en de eigen grenzen te ervaren en bewaken, de jongere wordt gestimuleerd en ondersteund om uit de comfortzone te gaan, maar niet verplicht tot taken of tot het opnemen van een rol
      • Verbindend: verbinding met jezelf, je eigen behoeften + Verbinding met de ander: samen een opdracht tot een goed einde brengen

      Opgestuurd door: VONK vzw

      Paarden

      In kleine groep gaan we naar een plek met paarden. We bouwen het contact met de paarden in kleine stappen op en voegen nieuwe uitdagingen toe afhankelijk van de mogelijkheden van de jongeren. Bij elke stap wordt er stil gestaan de noden van de jongeren: hoeveel nabijheid wensen ze, wat voelt veilig, welke nieuwe uitdaging willen ze aangaan, wat gaat goed,…

       

      • Er wordt gestart met praktische zaken: mest scheppen, hooi zakken vullen, water geven. Dit biedt de jongeren de mogelijkheid om vanop een veilige afstand contact te maken met de dieren. Hierbij is het belangrijk om de grenzen van de jongeren actief te bevragen en af te checken hoeveel uitdaging de jongere aankan. Gaan we al in de wei met de paarden of nog niet? hoe dicht wil je komen? Hoe fysiek kan je bezig zijn?
      • Vervolgens gaan we ons echt verbinden met een paard door de paarden te verzorgen: paarden borstelen, hoeven uitkuisen, manen kammen. De jongeren kiest zelf een paard uit dat hem aanspreekt en veilig aanvoelt. Bv. Wat voor een paard voelt goed? groot/klein/pittig/rustig? Hoe voelt het om er contact mee te maken? Op welke manier kan je dit doen? Welke signalen geeft een paard?
      • Interactie met het paard verder uitdagen door er bv. mee te gaan wandelen. De jongere staat voor nieuwe uitdagingen: het paard leiden (bv. Waar mag het wel/niet eten? Hoe kan je leiding geven?)

      Opgestuurd door: VONK vzw

        • Praktisch: verzorgen van paarden, het actief bewegen in de buitenlucht, opdoen van een nieuwe ervaring, groep van 6 jongeren met voldoende aanwezigheid van begeleiders
        • Reflectief: het doet je stil staan bij hoe je in verbinding gaat met dieren (afstemmen, leiden,... ), bij de eigen grenzen (zowel fysiek als emotioneel: bv. Angst, spanning,…), en bij de impact van actief/fysiek bezig te zijn
        • Oriënterend: het ontdekken van nieuwe vaardigheden, zoals bv. Initiatief name, zorgdrager, leiderschap,…
        • Eigenaarschap: De jongere wordt uitgenodigd tot verschillende ervaringen, het blijft echter aan de jongere om te kiezen welke stappen er wel of niet genomen worden. De jongere beslist hoeveel nabijheid er geboden dient te worden, wat veilig voelt en hoeveel ruimte er is om uit de comfortzone te gaan.
        • Verbindend: verbinding met jezelf: je eigen behoeften en talenten. Verbinding met een dier + verbinding met de groep: hoe doen we dit samen, hoe kunnen we zorgen voor elkaar.

        Keramiek

        We willen samen met de jongeren komen tot het draaien van potjes met een draaischijf. Wanneer je geen draaischijf in je bezit hebt, kan je ook aan de slag met het maken van potjes “in opbouw”.

        Voor we aan de slag gaan met de draaischijf, maken we eerst ruimte om wat te wennen aan de klei (klei heeft een structuur die niet voor iedereen meteen fijn aanvoelt).

        • We starten met het maken van een bol in klei. Wanneer iedereen tevreden is met zijn bol, wordt de bol doorgegeven. Wanneer je de bol van je buur hebt doorgekregen, voel je eens hoe deze aanvoelt. (Warm, koud, groot, klein). Zo wordt elke bol doorgegeven in een cirkel, totdat je je eigen bol terug hebt. Dan wordt er in groep stil gestaan bij de verschillen, hoe het is om je bol door te geven, Hoe is het om iemand anders zijn bol te ontvangen
        • potjes draaien: Nadat er is voorgedaan hoe dit werkt, krijgen de jongeren ruimte om zelf te experimenteren. Dit kan frustratie, plezier, trots, perfectionisme, faalangst oproepen. Het is waardevol om iets terug te geven van wat je ziet in het proces, stil te staan bij hoe ze hier mee omgaan en om hem te helpen bij het maken van linken naar hoe ze zaken doorgaans aanpakken (dit kunnen korte of iets langere interventies zijn).

        Opgestuurd door: VONK vzw

          • Praktisch: creatief aan de slag
          • Reflectief: stilstaan bij de impact van de eigen beweging op de klei, gevoel van invloed, stilstaan bij wat het aanleren van een nieuwe vaardigheid met je doet en hoe je hiermee omgaat.
          • Oriënterend: ontdekken eigen vaardigheden, mate van in voeling zijn met materiaal, mate van focussen
          • Eigenaarschap: De jongere krijgt vrije experimenteerruimte + kan nabijheid vragen wanneer gewenst (of wordt aangeboden wanneer non-verbale signalen zichtbaar zijn).
          • Verbindend: verbinding met jezelf: ritme, aanraking klei, focus in het hier en nu

          Koor

          We repeteren 2-wekelijks met een koor met volwassenen en jongeren samen. De repetitie start met lichaams- en stemopwarming en daarna repeteren we liederen.

          De zangers staan in het begin van de repetitie in een kring. We doen opwarmingsoefeningen voor lichaam en stem. De zangers worden uitgenodigd om na een fysieke oefening even stil te staan en te voelen wat verandert in hun lichaam. Wie wil kan daar iets over vertellen.

          Opgestuurd door: HET POORTHUIS vzw

            • Praktisch: zingen, opwarmingsoefeningen met je lichaam = doen.
            • Reflecterend: tussendoor polst de dirigent naar de indrukken, ervaringen en bedenkingen bij de oefeningen: wat word je gewaar als je deze oefening doet?
            • Oriënterend: de zangers ontdekken mogelijkheden van hun lichaam en leren begrijpen wat gebeurt.
            • Verbinden: samen zingen schept een band. Om een goede opwarming te doen moet er ook veiligheid zijn. De dirigent doet alles voor en doet mee. Doordat iedereen hetzelfde doet, komt er ook verbinding.
            • Eigenaarschap: de zangers zijn niet verplicht om alle oefeningen te doen. Wie wil rusten kan rusten, wie fysieke beperkingen heeft, wacht even. De dirigent benadrukt dat je vrij bent om zo ver in de oefening te gaan als je zelf wilt.

            Deelcirkel lastigheid

            De jongeren en 2 begeleiders zitten in stilte in cirkel. Wie wil kan iets delen over een lastig voorval door te beginnen spreken naar ‘het midden van de cirkel’. Tijdens de cirkel is er geen dialoog. De jongere wordt aanhoord in zijn/haar verhaal in de aanwezigheid van iedereen in de cirkel en wie wil kan het respect-handteken uitreiken naar de jongere die iets deelde na afloop van het delen. 

            De jongere is vrij om al dan niet iets te delen. Ook is hij/zij vrij in de vorm om iets te delen. Kan in een uitgebreid verhaal zijn, kan met 1 woord zijn, kan met een tekening zijn, kan met de woorden ‘zonder woorden’ zijn, … . 

            De jongeren is bovendien ook volledig vrij om al dan niet met de cirkel mee te doen. Wie niet deelneemt wordt aangespoord om te kiezen voor iets dat aansluit bij zijn/haar behoefte op dat moment: muziek spelen, muziek luisteren, wandeling maken, slapen, lezen, babbeltje slaan met iemand, tekenen, …

            Opgestuurd door: WE HAVE THE CHOICE

              • Praktisch: samen een veilige, rustige, verbindende context creëren en expressie in beeld, woord, …

              • Reflectief: stilstaan bij de vraag rond lastigheden in hun leven

              • Oriënterend: door te spreken over een gevoel of een ervaring zet je een proces in beweging

              • Verbindend: ook al wordt er niet ingegaan op de verhalen van anderen, je voelt je toch erg verbonden en aanhoord door de deelnemers van de cirkel, gewoon omdat ze aanwezig zijn, zonder oordelende of oplossende reactie.

              • Eigenaarschap: het wel of niet deelnemen, en wel of niet delen is een bewuste keuze van de jongere.

              Wandelen

              Samen wandelen zorgt doorgaans voor een veilige manier om in contact te komen met elkaar. Je kan dit proces nog extra stimuleren door één of meerdere opdrachten toe te voegen. We geven hieronder enkele voorbeelden.

              • Wandelen met aandacht op verschillende focuspunten: Als begeleider geef je aan waarop ze de focus kunnen richten (wat ze zien, het ritme van het stappen, wat je hoort,...). Op de plek waar je aankomt, verzamel je en sta je stil bij de beleving hierrond.
              • Per 2 wandelen met een zakje vragen: Na een tijd geef je een signaal om door te schuiven en eens met iemand anders te wandelen. Het aanbod van de vragen is helpend om het sociaal gesprek wat op gang te brengen.
              • Halt houden op een plek en daar op zoek gaan naar een voorwerp dat je aantrekt: je vraagt de jongeren om op zoek te gaan en even bij zijn voorwerp te blijven. Na enkele minuten komt iedereen terug samen. Er wordt dat een veilige ruimte gecreëerd om iets te delen over het voorwerp dat je gekozen hebt (vaak vertellen deze keuzes iets over thema’s waar de jongere op dat moment mee bezig is).
              • Iets uit de natuur kiezen dat passend is bij de ander: Dit is een manier om feedback te geven aan elkaar. Het is aan de begeleider om er mee voor te zorgen dat dit op een zorgende en constructieve manier gebeurt.

              Opgestuurd door: VONK vzw

                • Praktisch: samen wandelen
                • Reflectief: stilstaan bij de eigen verlangens en eigen interesses, feedback geven, stilstaan bij de eigen gevoelswereld, stilstaan bij de thema’s die momenteel spelen
                • Oriënterend: teasen van verlangen + interesses, waar je waarde aan hecht + ontdekken sociale vaardigheden (feedback geven)
                • Eigenaarschap: De jongeren is vrij om dat te kiezen wat hem aantrekt en in de wijze waarop hij hier rond iets wat te delen
                • Verbindend: verbinding met jezelf, je eigen behoeften. + Verbinding met de ander + verbinden met de eenvoud van de natuur - dat bevorderlijk is voor de verbinding met jezelf

                Natuurmandala maken

                De jongeren kiezen enkele elementen die ze vinden in de natuur en die hen aanspreken (bvb. tak, steen, blaadje…). Vanuit deze eigen gekozen elementen maken ze samen een mandala (zonder te overleggen).

                Opgestuurd door: HOMAAR

                  • Praktisch: We trekken de natuur in en verzamelen concrete natuurmaterialen om mee aan de slag te gaan. We werken ervaringsgericht: er wordt niet enkel gepraat over groepsdynamiek maar dit wordt ook gekoppeld aan een activiteit waarin die groepsdynamiek gevoeld/ervaren kan worden.
                  • Reflecterend: Achteraf wordt gereflecteerd over de manier waarop de mandala tot stand kwam en welke plaats de eigen gekozen elementen gekregen hebben in het geheel. Er wordt een transfer gemaakt naar het groepsproces en de manier waarop de jongeren functioneren en plaats innemen in een groep.
                  • Oriënterend: de jongeren ontdekken welke rol ze spontaan innemen in een groep en waar hun talenten liggen (bvb. leiding opnemen, verbinden, ondersteunen,...)
                  • Verbinden: vanuit je eigenheid samen tot één geheel komen zonder te praten
                  • Eigenaarschap: De jongeren worden uitgenodigd om hun eigen plek in te nemen in het geheel. Ze kiezen zelf met welk natuurmateriaal ze willen werken.

                  Zeilweekend met jongeren

                  5 jongeren gaan 2 dagen samen eilandhoppen en er-varen zichzelf en elkaar samen op een zeilboot.

                  De jongeren kunnen bij aanvang van de zeiltocht meebeslissen over de route, en de dagplanning, en het menu. Dit werkt uitnodigend en motiverend. Wie niet op de boot wil slapen, kan terecht op een eiland waar ze de keuze hebben om te kamperen of om in hangmatten te slapen. Zo hebben de jongeren inspraak en keuzevrijheid over waar en met wie ze willen overnachten.

                  Opgestuurd door: HET POORTHUIS vzw

                    • Praktisch: op de boot kan je niet luieren, je bent de hele tijd bezig! Ook voor eten en overnachting werken we erg praktisch.
                    • Reflecterend: Bij elk eiland bespreken we de samenwerking op de boot en hoe de jongere de voorbije tijd ervaren heeft.
                    • Oriënterend: de jongeren ontdekken welke rol en functie ze hebben in de groep, welke taken ze op zich willen/kunnen nemen.
                    • Verbinden: op de boot moet je samenwerken, anders lukt het niet
                    • Eigenaarschap: De jongeren beslissen mee over de route, de dagplanning en meer...

                    Jouw activiteit...?

                      Heb je zelf voorbeelden van activiteiten die PROVE zijn of die je PROVE hebt gemaakt, en die je graag gepubliceerd ziet in deze TOOLBOX? Laat het ons weten!

                        • Beschrijf kort de activiteit
                        • Maak een overzichtje van hoe je bij elk kernwoord de activiteit kan kaderen (zoals in de voorbeelden hierboven).
                        • Vermeld of je graag de naam van je organisatie mee publiceert.
                        • Nog een leuke foto erbij en verzenden maar! 

                        Wil je graag wat hulp, inspiratie of ondersteuning bij het PROVE maken van een activiteit? Mail ons met je vraag!